Với một nền kinh tế quốc gia thì giá trị GNP thể hiện được thị trường kinh tế của quốc gia đó có mạnh hay không, có hiệu quả và sôi động hay không. Khi nhắc đến GNP người ta cũng thường nhớ đến GDP. Vậy khái niệm GNP là gì và GDP là gì, những thông tin sau đây sẽ giải đáp cho các bạn.
GNP là gì? Gross National Product là gì?
Tổng sản phẩm quốc dân GNP là gì?
GNP là viết tắt của cụm từ Gross National Product, có nghĩa là Tổng sản phẩm quốc gia. GNP là giá trị thị trường của tất cả các hàng hóa và dịch vụ cuối cùng được các nhân tố sản xuất trong nước sản xuất ra trong một thời kỳ nhất định, thường là một năm.
Sản phẩm, dịch vụ cuối cùng dùng để tính GNP là sản phẩm được đem đi tiêu thụ trực tiếp chứ không phải là sản phẩm trung gian phục vụ quá trình sản xuất sản phẩm khác.
Đang xem: Tổng sản phẩm quốc dân là gì
GNP là Tổng sản phẩm quốc gia.
Ví dụ: Một chiếc xe máy đem bán cho người tiêu dùng thì xe máy đó là sản phẩm cuối cùng. Còn các bộ phận của xe máy như yên xe, bánh xe, khung, vành… thì được gọi là bộ phận trung gian.
Còn nếu những chiếc bánh xe, khung vành xe đó được bán trực tiếp cho người tiêu dùng sử dụng thì nó cũng được xem là sản phẩm cuối cùng. Cho nên, giá trị thị trường để tính GNP chỉ dành cho sản phẩm cuối cùng.
Phân loại GNP
Tổng sản phẩm quốc dân GNP được chia thành nhiều loại khác nhau như là:
GNP danh nghĩa (GNPn). Giá trị GNP được tính toán dựa trên giá thị trường chỉ có liên quan tại thời điểm hiện hành, không có điều chỉnh nào cho lạm phát được tính đến.
GNP thực (GNPr). Giá trị GNP tính toán được thực hiện có tính đến sự biến động của giá cả và lạm phát. Có nghĩa là tính theo giá cố định ở thời kỳ được lấy làm gốc.
Cầu nối giữa GNPn và GNPr là chỉ số giá cả, hay còn gọi là chỉ số lạm phát (D) tính theo GNP. GNPn và GNPr thường được dùng cho các mục tiêu phân tích khác nhau.
Khi muốn nghiên cứu mối quan hệ tài chính, ngân hàng, người ta thường dùng GNPn.Khi cần phân tích tốc độ tăng trưởng kinh tế người ta dùng GNPr.
GNP bình quân đầu người. Giá trị GNP này phản ánh trạng thái chính xác hơn của nền kinh tế. Bởi vì nó thể hiện số lượng sản phẩm quốc gia được kết nối với mỗi công dân của quốc gia đó.
Cách xác định GNP
Cẩm phải xác định chính xác những sản phẩm, dịch vụ được tính GNP. GNP
không bao gồm sản phẩm trong nước do các nhân tố sản xuất thuộc sở hữu của người nước ngoài tạo ra ở nền kinh tế trong nước. Nhưng GNP lại bao gồm cả sản phẩm do các nhân tố sản xuất thuộc sở hữu của cư dân trong nước tạo ra ở nước ngoài.
Như vậy có nghĩa là GNP là tất cả sản phẩm, dịch vụ cuối cùng của công dân mang quốc tịch nước đó sản xuất dù cho công dân đó ở nước ngoài hay ở trong nước. GNP không là sản phẩm của công dân nước ngoài sản xuất ở trong nước.
Công thức tính GNP
Chỉ số tổng sản phẩm quốc gia GNP của một quốc gia trong 1 năm được tính như sau:
Công thức 1:
GNP = (X – M) + NR + C + I + G
Trong đó:
X = Sản lượng kim ngạch xuất khẩu ròng dịch vụ và hàng hóa.M = Sản lượng kim ngạch nhập khẩu ròng dịch vụ và hàng hóa.NR = Thu nhập ròng từ các tài sản ở nước ngoài (thu nhập ròng). C = Chi phí tiêu dùng cá nhân. I = Tổng mức đầu tư cá nhân quốc nội.G = Chi phí tiêu dùng của nhà nước.
Công thức 2:
GNP = GDP + PI (R) – PI (P)
Hoặc
GNP = GDP + NPI
Trong đó:
GDP là thu nhập bình quân đầu người. PI (R) là Thu nhập từ tài sản mà các nhân tố trong nước tạo ra ở nước ngoài. PI (P) là Thu nhập từ tài sản mà các nhân tố nước ngoài tạo ra ở trong nước. NPI = PI (R) – PI (P). Là thu nhập ròng từ tài sản ở nước ngoài.
Tầm quan trọng và hạn chế của GNP
Giá trị GNP cho chúng ta biết quy mô thu nhập và mức sống của cư dân một nước. Khi nghiên cứu dãy số thời gian của GNP tính theo giá cố định, chúng ta biết được tình hình gia tăng thu nhập và cải thiện mức sống của cư dân một nước.
Tuy nhiên nếu mà tốc độ tăng GNP thực tế thấp hơn tốc độ tăng trưởng dân số thì mức thu nhập bình quân đầu người sẽ giảm. Vậy nên khi phân tích và so sánh quốc tế về mức sống người ta thường dùng chỉ tiêu thu nhập quốc dân đầu người (GDP). Đây là một chỉ tiêu được tính bằng cách lấy GNP tính theo chi phí nhân tố trừ đi quỹ khấu hao (D) rồi sau đó chia cho dân số.
GDP là gì?
GDP là từ viết tắt của cụm từ Gross Domestic Product, được hiểu là tổng sản phẩm quốc nội (tổng sản phẩm nội địa). Tổng sản phẩm quốc nội là tổng giá trị tiền tệ hoặc giá trị thị trường của tất cả hàng hóa và dịch vụ được sản xuất trong biên giới của một quốc gia trong một khoảng thời gian cụ thể.
GDP là Tổng sản phẩm quốc nội.
GDP là một thước đo tổng thể về sản xuất trong nước. Nó phản ánh toàn diện về sức khỏe kinh tế của một quốc gia nhất định.
GDP bình quân đầu người là gì?
GDP bình quân đầu người (GDP per capita) chính là chỉ tiêu thống kê kinh tế thể hiện kết quả sản xuất kinh doanh tính bình quân trên đầu người của một đất nước trong một năm.
Để tính được GDP bình quân đầu người của một quốc gia tại một thời điểm cụ thể, ta sẽ chia GDP của quốc gia tại thời điểm đó cho tổng số dân của quốc gia cũng tại thời điểm đó. (GDP/người).
Cần xác định rõ GDP và GDP bình quân đầu người để tránh nhầm lẫn khi sử dụng thuật ngữ chuyên ngành kinh tế cũng như đọc tài liệu.
Phân biệt GNP và GDP
Sự khác biệt giữa GNP và GDP là gì?
Khác biệt về bản chất
| GNP
Tổng sản phẩm quốc dânNguồn thu từ sản phẩm được sản xuất ngoài lãnh thổ. Chỉ tính công dân nước đó |
GDP
Tổng sản phẩm quốc nộiNguồn thu từ sản phẩm được sản xuất trong nước (nội địa).Tính cả công dân nước ngoài, miễn là sản phẩm được sản xuất trong nước. |
Hiểu một cách đơn giản, GNP là tổng sản phẩm quốc dân (sản phẩm do công dân quốc gia đó làm ra, bất kể là trong hay ngoài nước) còn GDP là tổng sản phẩm quốc nội (sản phẩm được làm ra trong phạm vi lãnh thổ của quốc gia đó, bất kể do công dân nước đó hay nước khác làm ra).
Ví dụ: Nếu một nhà máy sản xuất thực phẩm tại Việt Nam do người nước ngoài (người Mỹ) đầu tư thì nguồn thu được tính vào GDP.
Nếu một nhà máy máy sản xuất thực phẩm ở nước ngoài (nước Mỹ) do người Việt đầu tư thì nguồn thu được tính vào GNP.
Khác biệt về công thức tính
Công thức tính GDP là tổng sản phẩm quốc nội: GDP = C + I + G + NX
Công thức tính GNP là tổng sản phẩm quốc gia: GNP = C + I + G + (X – M) + NR
Trong đó:
C = Chi phí tiêu dùng cá nhânI = Tổng đầu tư cá nhânG = Chi phí của nhà nướcNX = “xuất khẩu ròng” của nền kinh tếX = Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa và dịch vụM = Kim ngạch nhập khẩu hàng hóa và dịch vụNR = Thu nhập ròng từ các hàng hóa và dịch vụ đầu tư ở nước ngoài (thu nhập ròng)
Mối quan hệ giữa GNP và GDP
GNP thì vai trò kinh tế quốc tế không cao bằng trong nước. ” width=”600″ height=”347″ srcset=”https://honamphoto.com/tong-san-pham-quoc-dan-la-gi/imager_5_591_700.jpg 600w, https://honamphoto.com/wp-content/uploads/2020/11/gnp_la_gi_5-300×174.jpg 300w” sizes=”(max-width: 600px) 100vw, 600px” title=”GNP là gì? Khái niệm, phân loại, công thức tính, phân biệt GNP với GDP, GNI 12″/>GDP > GNP thì vai trò kinh tế quốc tế không cao bằng trong nước.
Bàn về mối quan hệ giữa GDP và GNP chúng ta thấy, GDP nói lên hiện thực kinh tế trên lãnh thổ của một quốc gia, chưa nói đến chủ thể của hiện thực đó; còn GNP cho thấy thực thụ kinh tế của một quốc gia, khả năng thật sự về kinh tế của công dân quốc gia đó. Vì thế, để đánh giá sức mạnh nền kinh tế một quốc gia, người ta thường dựa vào chỉ số GDP.
Nếu GDP > GNP thì có nghĩa là vai trò quốc tế về kinh tế của nước nhà không cao so với vai trò kinh tế quốc tế tại nước nhà, hiểu một cách đơn giản là sức mạnh kinh tế nước nhà còn yếu. Nếu GDP
Tổng sản phẩm quốc dân GNP được xác định bằng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cộng thêm khoản thu nhập mà dân cư trong nước tạo ra ở nước ngoài và trừ đi các khoản thu nhập mà người nước ngoài tạo ra trong nước.
Chênh lệch giữa các khoản thu nhập chuyển ra nước ngoài và chuyển vào trong nước được gọi là thu nhập tài sản ròng từ nước ngoài, tiếng Anh gọi là Net Foreign Factor Income (NFFI) hoặc là Net Factor Income from Abroad (NFIA/NIA).
Có thể tính GNP từ số liệu GDP
Phân biệt GNI và GNP
GNI là từ viết tắt của cụm từ Gross National Income, tức Tổng thu nhập quốc gia hay Tổng thu nhập quốc dân. Giá trị GNI tương đương với giá trị của GNP. Tuy nhiên do cách thức tiếp cận vấn đề là dựa trên các cơ sở khác nhau nên cần xác định riêng biệt. GNP dựa trên cơ sở sản xuất ra sản phẩm mới, còn GNI dựa trên cơ sở thu nhập của công dân.
Điều này là quan trọng để tiếp cận các khái niệm NNP và NNI. Khi đó phải tính đến khấu hao và các loại thuế gián tiếp, và NNI sẽ luôn luôn nhỏ hơn NNP một lượng bằng giá trị của thuế gián tiếp.
Như vậy GNP là tổng sản phẩm quốc gia, có nguồn thu từ công dân nước đó bất kể sản xuất trong hay ngoài nước. GDP là tổng sản phẩm quốc nội, có nguồn thu từ sản xuất trong nước…Với những nội dung trên bạn có thêm cho mình khái niệm GNP là gì và phân biệt được GNP với GDP. Tiếp tục theo dõi những nội dung mới từ La Factoria Web bạn nhé.