Tiền Pháp Định Là Gì ? So Sánh Tiền Pháp Định Và Tiền Mã Hóa

Tiền pháp định sẽ do chính phủ của một quốc gia quy định, phát hành và quản lý. Tiền pháp định được sử dụng hợp pháp trong quốc gia đó và mang tính thương mại quốc tế khi được chấp nhận trên thị trường quốc tế.

Đang xem: Tiền pháp định là gì

Tiền pháp định là gì?

Tiền pháp định hay tiền định danh (tiếng Anh là Fiat Money) là loại tiền tệ được chính phủ của một quốc gia phát hành, quy định và công nhận hợp pháp trong quốc gia đó. 

Giá trị của tiền pháp định được thiết lập bởi quyền lực chính phủ, nó bắt nguồn từ mối quan hệ giữa cung – cầu và sự ổn định của chính phủ. 

Tiền pháp định chính là tiền định danh do chính phủ phát hành, quy định

Tiền pháp định được chấp nhận rộng rãi trên khắp thế giới. Mọi người dân có thể sử dụng tiền pháp định để mua hầu hết các loại hàng hóa hay dịch vụ. Tiền pháp định có thể bao gồm tiền giấy, tiền xu…

Ví dụ: Tiền pháp định của Việt Nam là Việt Nam đồng (VND), tiền pháp định của Mỹ là USD (đô la) hay của Anh là bảng Anh (GBP)….

Các loại tiền pháp định

Tiền pháp định tại mỗi quốc gia sẽ được quy định và phân loại riêng. Cụ thể một số nước như sau:

Cách thức hoạt động của tiền pháp định

Đối với tiền pháp định, chính phủ có thể trực tiếp tác động đến giá trị của tiền và gắn tiền pháp định vào các điều kiện kinh tế. Giá trị của tiền pháp định chỉ tồn tại khi chính phủ duy trì giá trị đó hoặc do hai bên trong giao dịch đồng ý về giá trị của nó. 

Tại một quốc gia, chính phủ và ngân hàng trung ương có quyền kiểm soát hệ thống tiền tệ và đưa ra các chính sách tiền tệ hoặc áp dụng các công cụ liên quan khi các sự kiện tài chính và khủng hoảng xảy ra. 

Tiền pháp định của một quốc gia sẽ có nguy cơ mất giá do lạm phát hoặc trở nên vô giá trị nếu tình trạng siêu lạm phát xảy ra tại quốc gia đó bởi tiền pháp định không dựa vào dự trữ vật chất như dự trữ vàng hoặc bạc quốc gia.

Chính phủ trực tiếp tác động đến giá trị tiền pháp định

Khi người dân của một quốc gia mất niềm tin vào tiền tệ của quốc gia đó thì tiền pháp định của quốc gia này sẽ không còn giữ được giá trị. Đây chính là điều khác biệt giữa tiền pháp định và tiền tệ bản vị vàng. Cụ thể:

Tiền pháp định có thể không được chuyển đổi, thay đổi hay quy đổi sang bất kỳ thứ gì khác. Chính phủ sẽ tác động trực tiếp đến giá trị của tiền và quản lý hệ thống tiền tệ để ứng phó khi khủng hoảng tài chính xảy ra như áp dụng chính sách tiền tệ (nới lỏng hoặc thắt chặt)…Tiền tệ bản vị vàng cho phép chuyển đổi tiền giấy thành vàng. Theo đó, tất cả tiền giấy sẽ được bảo đảm bằng một lượng vàng hữu hạn do chính phủ nắm giữ. Khi hệ thống tiền dựa trên hàng hóa, chính phủ và ngân hàng chỉ có thể đưa thêm tiền vào nền kinh tế nếu như họ nắm giữ một lượng vàng dự trữ bằng về giá trị. Cho nên hệ thống tiền tệ bản vị vàng sẽ hạn chế khả năng in tiền, quản lý giá trị tiền tệ của chính phủ. 

Ưu – nhược điểm khi sử dụng tiền pháp định

Ưu điểm:

Tiền pháp định không phải là nguồn tài nguyên khan hiếm hay cố định như vàng nên giúp ngân hàng trung ương có thể kiểm soát tốt nguồn cung. Tiền pháp định giúp chính phủ và ngân hàng trung ương quản lý tốt các yếu tố kinh tế liên quan như cung tín dụng, lãi suất, thanh khoản… để từ đó ứng phó linh hoạt trước các sự kiện tài chính hay khủng hoảng kinh tế.Tiền pháp định có tính thương mại quốc tế khi nó được sử dụng hại nhiều quốc gia trên thế giớiTiền pháp định rất thuận tiện, không phụ thuộc vào dự trữ vàng. 

Nhược điểm: 

Tiền pháp định không có giá trị nội tại, có nguồn cung không giới hạn nên chính phủ và ngân hàng trung ương có thể tạo ra bao nhiêu tùy ý và thậm chí có thể thao túng giá trị tiền pháp định. Điều này có thể dẫn đến các sự kiện tài chính ảnh hưởng đến nền kinh tế như lạm phát. 

Thực tế lịch sử đã chứng minh điều này. Theo đó năm 2000 vào đầu những năm 2000, ngân hàng Trung ương Zimbabwe (một quốc gia tại châu Phi) đã in tiền với tốc độ cao nhằm đối phó với các vấn đề kinh tế nghiêm trọng của đất nước này. Sự kiện này đã khiến đất nước Zimbabwe rơi vào siêu lạm phát, từ 230 – 500 tỷ phần trăm trong năm 2008. 

Lạm phát đã khiến giá cả tăng nhanh, người tiêu dùng Zimbabwe đã phải tiêu dùng trong tình trạng mua những mặt hàng thiết yếu nhưng phải mang theo cả túi tiền. Đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng do lạm phát này là 1 nghìn tỷ đô la Zimbabwe có trị giá khoảng 40 xu đô la Mỹ.

Xem thêm: Hai Lực Cân Bằng Là Gì ? Ví Dụ Về Hai Lực Cân Bằng Al Hai Lực Cân Bằng Là Gì Một Vật

Minh chứng này cho thấy tiền pháp định có những rủi ro nhất định mà nếu chính phủ và ngân hàng trung ương có sự tác động đến nó thì những hệ lụy về kinh tế là điều khó tránh khỏi.

Tiền pháp định và tiền mã hóa có sự khác nhau

So sánh tiền pháp định và tiền mã hóa

Tiền pháp định và tiền mã hóa là hai loại tiền tệ đang rất được quan tâm hiện nay. Giữa tiền pháp định và tiền mã hóa có những điểm giống và khác nhau, thể hiện rõ ở bảng sau:

Giải đáp các câu hỏi liên quan đến tiền pháp định

Chế độ tiền pháp định là gì?

Chế độ tiền pháp định chính là tiền pháp định, loại tiền tệ có giá trị được xác lập bởi chính phủ hơn là một hàng hóa có đặc tính vật lý. Hiểu đơn giản đây là chế độ tiền mà chính phủ tuyên bố là hợp pháp.

Tiền pháp định được phát hành khi nào?

Tiền pháp định được sử dụng lần đầu tiên ghi lại ở Trung Quốc khoảng năm 1000 sau công nguyên. Tỉnh Tứ Xuyên bắt đầu phát hành tiền giấy trong thế kỷ 11 và được dùng để trao đổi cho lụa, vàng hoặc bạc.

Xem thêm: Tình Trạng Pháp Lý Là Gì ? Khái Niệm Chung Về Pháp Lí 07 Tình Trạng Pháp Lý Của Doanh Nghiệp

Tại châu Âu tiền pháp định được sử dụng trong thế kỷ 17 tại các nước Tây Ban Nha, Hà Lan và Thụy Điển. Hai thế kỷ tiếp theo, New France ở Canada, các thuộc địa Mỹ và sau đó là chính phủ liên bang Hoa Kỳ cũng thử nghiệm tiền pháp định. Đến năm 1972, Hoa Kỳ chính thức bỏ hoàn toàn bản vị vàng và chuyển sang hệ thống tiền pháp định. 

Mỗi quốc gia sẽ phát hành và quản lý một loại tiền pháp định riêng cho đất nước mình. Giá trị của nó sẽ chịu sự tác động của chính phủ và ngân hàng trung ương. Hy vọng với các thông tin trên bạn đã hiểu rõ về tiền pháp định và cách thức hoạt động của loại tiền này trong nền kinh tế.