Tư duy lập trình là kỹ năng có giá trị mà ai cũng cần có, đặc biệt là trẻ nhỏ đang trong độ tuổi từ 4 đến 14 tuổi. Chính các bài toán tư duy lập trình sẽ giúp cho bộ não trẻ trở nên khỏe mạnh và nhanh nhạy hơn. Bài viết dưới đây sẽ là các bài toán về tư duy lập trình từ cơ bản đến nâng cao ba mẹ có thể tham khảo để áp dụng cho con em mình.
Đang xem: Tư duy lập trình là gì
1. Hình thành tư duy lập trình
1.1. Tư duy lập trình là gì?
Tư duy lập trình là gì?
Tư duy lập trình là một khái niệm khá trừu tượng, nhưng có thể hiểu đơn giản là cách ta tư duy để giải quyết vấn đề, phân tích vấn đề lớn thành những vấn đề nhỏ, từ đó xem xét những phương án giải quyết cụ thể và phù hợp. Sau khi lựa chọn được các phương án thích hợp nhất, người học cần phải biết cách tư duy để chuyển phương án đó thành mã (code), từ khóa.
1.2. 5 phương pháp luyện tư duy logic trong lập trình
Thực tế có rất nhiều phương pháp luyện tập tư duy logic trong lập trình. Dưới đây sẽ là top 5 phương pháp rèn luyện nổi bật và được tìm kiếm nhiều nhất.
1.2.1. Đi từ dễ tới khó, nắm vững các kiến thức cơ bản
Để nắm chắc các kỹ năng, kiến thức trong tư duy lập trình không phải là việc có thể hoàn thành trong một sớm một chiều. Muốn học chắc tư duy lập trình, người học nên học từ dễ tới khó, từ cái cơ bản đến nâng cao, bởi học những điều dễ, cơ bản sẽ tạo nền tảng vững chắc để học được những thứ khó hơn. Có thể tại thời điểm ban đầu, người học sẽ tiếp cận thông qua toán tư duy bằng hình ảnh, sau đó mới lồng ghép các yếu tố chuyên môn vào nhiều hơn.
Khi mới học các học viên sẽ phải tập làm quen với các bài toán tư duy lập trình
Thực tế, khi mới học và làm các bài toán tư duy lập trình, người học sẽ được làm quen với các khái niệm như code, những kiến thức căn bản như: hàm, biến… đều là những thứ nền tảng của tư duy lập trình.
Do đó, người học phải hiểu cách biến, cách lưu giữ giá trị, cách tách hàm ra sao thì mới có thể áp dụng chúng vào giải quyết vấn đề. Mỗi cấu trúc dữ liệu sẽ có những ưu điểm và nhược điểm riêng.
1.2.2. Học qua các trang web về lập trình miễn phí
Các trang web dạy học trực tuyến miễn phí là một công cụ đắc lực cho bạn học lập trình. Dù người học đang ở đâu, vào thời gian nào cũng có thể lên các trang web để xem hướng dẫn lập trình miễn phí.
Các trang web là công cụ khá hữu ích để học các bài toán tư duy lập trình
Một số trang web về lập trình miễn phí có thể tham khảo:
Website spoj.com hoặc vn.spoj.com – Nơi tổng hợp các bài tập rèn luyện để thi Olympic tin học.Website vnoi.info – Một website tuơng tự spoj…1.2.3. Tập làm các bài toán tư duy lập trình
Để có tư duy lập trình tốt người học cần rèn luyện nhiều các bài toán về lập trình. Do vậy, các bạn phải chịu khó để áp dụng chúng vào thực tiễn thay vì chỉ học chớp nhoáng.
Tập làm các bài toán tư duy lập trình là cách học hiệu quả nhất
Người học học kiến thức ban đầu và làm các bài tập liên quan có thể giúp bắt đầu với những kiến thức cơ bản nhất. Việc giải bài tập sẽ rèn cho bạn cách tư duy, cách giải quyết những vấn đề nhỏ.
Tuy nhiên, nhìn vào thực tế, các dự án hay bài toán tư duy lập trình phần mềm đa phần là những vấn đề… to, do nhiều vấn đề nhỏ ghép lại. Thế nên, người học cần phải kiên trì để giải từng vấn đề một và đưa ra những ý tưởng độc đáo.
1.2.4. Ứng dụng vào thực tế
Để phát triển tư duy lập trình thì có một cách hiệu quả không kém đó là ứng dụng vào thực tế. Khi bạn cảm thấy bế tắc trong một vấn đề hoặc cần tìm kiếm một điều gì đó, thì nên tìm đến những cuốn sách tham khảo kinh nghiệm.
Toán tư duy lập trình có thể ứng dụng vào nhiều mảng của đời sống
Thêm vào đó, cách tốt nhất để học là thông qua các trò chơi, tự xây dựng các trò game từ đơn giản đến phức tạp để bước đầu làm quen với tư duy lập trình cũng như giảm thiểu các tình trạng trẻ bị mất tập trung.
1.2.5. Mở rộng thêm kiến thức
Một trong những cách hiệu quả để rèn luyện tư duy lập trình, đó là học những thứ mình chưa biết, những tư duy người khác có, thậm chí học những thứ khác hoàn toàn với những thứ mình hay dùng để biến nó thành của mình, thành cách học tư duy mới.
Mở rộng thêm kiến thức về tư duy lập trình bạn sẽ học thêm nhiều kiến thức về lập trình hoặc liên quan đến lập trình mà bạn chưa từng biết. Hơn thế nữa, bạn sẽ có cái nhìn rộng hơn, tổng quát hơn về tư duy lập trình đồng thời mở rộng trí tuệ, nâng cao khả năng tư duy của bạn.
Xem thêm: Debit Note Và Credit Note Là Gì, Credit Note Là Gì
2. 4 dạng bài toán tư duy lập trình phổ biến
Một số dạng bài toán tư duy lập trình giúp rèn luyện tư duy lập trình hiệu quả nên học và làm theo.
2.1. Dạng 1: Bài toán phân tích số
Bài toán tư duy lập trình phân tích số
Xét bài toán: Cho một số nguyên dương n ≤ 60 hãy tìm các cách phân tích số n thành tổng của các số nguyên dương, các cách phân tích là hoán vị của nhau chỉ tính là một cách.
2.2. Dạng 2: Bài toán xếp hậu
Bài toán tư duy lập trình xếp hậu
Xét ví dụ: Xét bàn cờ tổng quát kích thước nxn. Một quân hậu trên bàn cờ có thể ăn được các quân khác nằm tại các ô cùng hàng, cùng cột hoặc cùng đường chéo. Hãy tìm các xếp n quân hậu trên bàn cờ sao cho không quân nào ăn quân nào. (Ví dụ một cách sắp xếp với n = 8.
2.3. Dạng 3: Bài tập về ngăn xếp và hàng đợi
Ngăn xếp là một kiểu danh sách được trang bị hai phép toán bổ sung một phần tử vào cuối danh sách và loại bỏ một phần tử cũng ở cuối danh sách. Cụ thể có thể hình dung ngăn xếp như một chồng đĩa, đĩa nào được đặt vào chồng sau cùng sẽ nằm trên tất cả các đĩa khác và sẽ được lấy ra đầu tiên.
Bài toán tư duy lập trình xếp ngăn
Ví dụ ở dạng bài tập này: Tìm hiểu cơ chế xếp chồng của thủ tục đệ quy, phương pháp dùng khăn xếp để khử đệ quy. Viết chương trình mô tả cách đổi cơ số từ hệ thập phân sang hệ cơ số R cùng ngăn xếp.
2.4. Dạng 4: Bài toán tư duy lập trình về cây nhị phân
Bài toán tư duy lập trình cây nhị phân
Có thể biểu diễn các biểu thức số học gồm các phép cộng, trừ, nhân, chia bằng một cây nhị phân, trong đó các nút lá biểu thị các hằng hay các biến, các nút không phải là lá biểu thị các toán tử. Mỗi phép toán trong một nút sẽ tác động lên hai bên biểu thức con nằm ở cây con bên trái và cây con bên phải của nút đó.
Chẳng hạn: cây biểu diễn biểu thức: (6/2 + 3) * (7 – 4).
3. Sách tư duy lập trình
Ngoài những phương pháp học tư duy lập trình còn có những bộ sách bổ sung, thúc đẩy ngày một nhanh hơn trong sự phát triển tư duy lập trình.
3.1. Giáo trình C++ và lập trình hướng đối tượng
Giáo trình C++ và lập trình hướng đối tượng của tác giả Lê Trường Thông và GS Phạm Văn Ất. Giáo trình trình bày một cách hệ thống các khái niệm của lập trình hướng đối tượng được cài đặt trong C++ như lớp, đối tượng, sự thừa kế, tính tương ứng bội và các khả năng mới trong xây dựng, sử dụng hàm như đối tham chiếu, đối mặc định, hàm trùng tên, hàm toán tử.
Theo đó, giáo trình gồm 13 chương và 5 phụ lục được trình bày rõ ràng, rành mạch và khoa học. Ngoài ra, cuốn sách còn đề cập đến một số vấn đề ít được biết cũng như đề đến như cách xây dựng hàm với số đối bất định trong C cũng sẽ được giới thiệu.
3.2. Giáo trình kỹ thuật lập trình C căn bản và nâng cao
Giáo trình kỹ thuật lập trình C căn bản và nâng cao của nhiều tác giả. Giáo trình được hình thành qua nhiều năm giảng dạy. Ngôn ngữ lập trình C là một môn học cơ sở trong chương trình đào tạo kỹ sư, cử nhân tin học của nhiều trường đại học. Còn ở đây sinh viên được trang bị những kiến thức dễ, cơ bản nhất về lập trình, các kỹ thuậttổ chức dữ liệu và lập trình căn bản với ngôn ngữ C.
Giáo trình kỹ thuật lập trình C căn bản và nâng cao
Cuốn sách này được phát hành với mục đích để đáp ứng nhu cầu học tập ngôn ngữ lập trình C của sinh viên cũng như nhu cầu về tài liệu cho mọi người trong nhiều ngành khoa học và kỹ thuật cần nghiên cứu C để tìm ra cách giải toán tư duy nhanh và chính xác nhất..
3.3. Giải thuật và lập trình của Lê Minh Hoàng
Giải thuật và lập trình của Lê Minh Hoàng
Cuốn giải thuật và lập trình của tác giả Lê Minh Hoàng nói về lập trình. Cuốn sách gồm 4 phần:
Phần 1: Bài toán liệt kêPhần 2: Cấu trúc dữ liệu và giải thuậtPhần 3: Quy hoạch độngPhần 4: Các thuật toán trên đồ thị
Nhìn chung, tư duy lập trình thực sự tốt cho bất kỳ ai, đặc biệt là các bé đang theo học trường mầm non hoặc tiểu học, trung học cơ sở. Ở mỗi một cấp học lại có những cách học và phương pháp học riêng.
Xem thêm: Cm Là Viết Tắt Của Từ Gì
Ngày nay, thậm chí những đứa trẻ đã có thể học các bài toán tư duy lập trình, nhiều bài tập trẻ cũng có thể học làm. Thế nhưng để học được toán tư duy lập trình cần phải có một bộ não khỏe và có khả năng tư duy toán học tốt. Vì thế ngay từ khi còn bé, các bậc phụ huynh nên cho con rèn luyện tư duy não bộ theo phương pháp chuẩn.